Institutioneel racisme, ook bekend als structureel of systemisch racisme, is een vorm van racisme waarbij bepaalde bevolkingsgroepen systematisch worden uitgesloten en gediscrimineerd op basis van geïnstitutionaliseerde, structurele regelgeving en beleid. Dit gebeurt niet op een persoonlijk, maar op een maatschappelijk niveau, waardoor het herkennen van dit soort racisme complexer kan zijn dan individueel racisme. Het kan bijvoorbeeld voorkomen binnen de werkplek, onderwijsinstellingen of overheidsbeleid, en leidt tot ongelijke kansen voor de betreffende groepen.
Institutioneel racisme is vaak minder expliciet dan directe, persoonlijke racistische uitingen, en wordt dus dikwijls niet als zodanig erkend of aangepakt. Het is onlangs nadrukkelijker op de agenda gezet dankzij initiatieven zoals de Black Lives Matter-beweging. Het is van cruciaal belang dat er stappen worden ondernomen om institutioneel racisme te bestrijden en uiteindelijk uit te bannen. Daarbij is ook de perceptie van sociale normen rondom racisme en discriminatie van belang: er moet een duidelijke sociale norm zijn tegen dergelijk onrecht.