Ajax nam in de jaren ’70 en ’80 een poortwachtersrol op zich in het Nederlandse voetbal. Dit betekende dat de club een belangrijke rol speelde in het ontwikkelen en promoten van jonge talenten. Ajax was in die tijd de dominantste club in Nederland en won in die periode acht keer de Europa Cup I/Champions League. Hierdoor had de club veel geld en kon het veel jonge talenten aantrekken. Ajax investeerde veel in de jeugdopleiding en zorgde ervoor dat deze op een hoog niveau stond.
De poortwachtersrol van Ajax had een aantal positieve gevolgen voor het Nederlandse voetbal. Ten eerste zorgde het ervoor dat er veel talent in Nederland werd ontwikkeld. Veel spelers die bij Ajax debuteerden, braken later door bij andere grote clubs in Europa. Ten tweede zorgde de poortwachtersrol voor een hoge kwaliteit van het Nederlandse voetbal. De concurrentie tussen Ajax en andere clubs in Nederland was groot, waardoor de clubs zich moesten blijven verbeteren.
De poortwachtersrol van Ajax was echter ook niet zonder kritiek. Sommigen beweerden dat Ajax zich te veel op de eigen jeugdopleiding richtte en dat de club daardoor te weinig investeerde in ervaren spelers. Ook werd er kritiek geuit op de manier waarop Ajax omging met jonge spelers. Sommige spelers vonden dat ze te veel druk opgelegd kregen en dat ze te snel aan het grote werk werden blootgesteld.
Ondanks de kritiek was de poortwachtersrol van Ajax een belangrijke periode in de geschiedenis van het Nederlandse voetbal. Ajax speelde een belangrijke rol in het ontwikkelen en promoten van jonge talenten en zorgde ervoor dat het Nederlandse voetbal op een hoog niveau stond.
Enkele voorbeelden van spelers die door Ajax werden ontwikkeld en later doorbraken bij andere grote clubs in Europa zijn:
- Johan Cruijff (FC Barcelona)
- Marco van Basten (AC Milan)
- Dennis Bergkamp (Arsenal)
- Frank Rijkaard (AC Milan)
- Ronald Koeman (FC Barcelona)
- Edwin van der Sar (Manchester United)
- Wesley Sneijder (Real Madrid, Inter Milan)
- Christian Eriksen (Tottenham Hotspur, Inter Milan)
- Matthijs de Ligt (Juventus)
- Frenkie de Jong (FC Barcelona)
Deze spelers hebben allemaal een belangrijke bijdrage geleverd aan het succes van hun clubs en aan het Nederlandse voetbal in het algemeen.