De kortste dag van het jaar is de dag waarop de zon het kortst boven de horizon staat. In Nederland is dat op 21 december, de dag van de winterwende. Op die dag is de daglichtperiode ongeveer 7 uur en 50 minuten lang. De zon komt op om 8:54 uur en gaat onder om 16:44 uur.
De kortste dag van het jaar is het gevolg van de scheve stand van de aardas. De aardas staat niet loodrecht op het vlak van de baan die de aarde om de zon beschrijft. Hierdoor is de zon op het noordelijk halfrond in de winter lager aan de hemel dan in de zomer.
Na de winterwende begint de daglichtperiode weer te groeien. Op 21 maart, de dag van de lentewende, is de daglichtperiode weer even lang als de nacht.