Het personage Vrijdag werd gecreëerd door de Engelse schrijver Daniel Defoe in zijn roman Robinson Crusoe, die in 1719 werd gepubliceerd. Defoe baseerde zijn roman op het waargebeurde verhaal van Alexander Selkirk, een Schotse zeeman die in 1704 vijf jaar lang op een onbewoond eiland in de Stille Oceaan verbleef.
In Defoes roman is Vrijdag een jonge, Afrikaanse man die door een andere groep eilandbewoners wordt gevangengenomen en aan Robinson Crusoe wordt verkocht. Robinson Crusoe leert Vrijdag Engels en bekeert hem tot het christendom. Vrijdag wordt een loyale helper en vriend van Robinson Crusoe.
Het personage Vrijdag is een van de meest iconische personages uit de wereldliteratuur. Hij is een symbool van vriendschap, loyaliteit en hoop.
Er zijn ook andere schrijvers die het personage Vrijdag hebben gebruikt in hun werk. Zo heeft de Engelstalige, uit Trinidad afkomstige auteur Samuel Selvon in zijn roman Moses Ascending (1975) een zwarte Caraïbische immigrant in Londen laten leren lezen en schrijven aan een blanke ‘Vrijdag’, een analfabeet uit Noord-Engeland.