Het Wetboek van Strafvordering (W.v.S.) is een Belgische wet die de regels vastlegt voor de strafvordering. De strafvordering is het proces dat leidt tot een strafrechtelijke veroordeling. Het W.v.S. regelt onder meer de volgende zaken:
- De bevoegdheden van de politie en het Openbaar Ministerie (OM) om strafbare feiten te onderzoeken en vervolgen.
- De rechten van de verdachte, zoals het recht op een eerlijk proces en het recht op verdediging.
- De procedure van de strafrechtelijke rechtspraak.
Het W.v.S. is in 1967 in werking getreden en is sindsdien meermaals gewijzigd. De meest recente wijzigingen dateren van 2020.
Inhoud van het W.v.S.
Het W.v.S. is verdeeld in vier boeken:
- Boek I: Algemene bepalingen
Dit boek bevat algemene bepalingen over de strafvordering, zoals de definitie van een strafbaar feit, de bevoegdheid van de politie en het OM, en de rechten van de verdachte.
- Boek II: Het onderzoek
Dit boek regelt de procedure van het strafrechtelijk onderzoek. Het onderzoek wordt ingesteld door de politie of het OM en heeft tot doel om vast te stellen of er een strafbaar feit is gepleegd en wie de dader is.
- Boek III: De vervolging
Dit boek regelt de procedure van de strafrechtelijke vervolging. De vervolging wordt ingesteld door het OM en heeft tot doel om de verdachte voor de rechter te brengen.
- Boek IV: De rechtspraak
Dit boek regelt de procedure van de strafrechtelijke rechtspraak. De rechtspraak wordt gevoerd door de rechtbanken en heeft tot doel om de verdachte te veroordelen of te vrijspreken.
Belangrijkste wijzigingen in 2020
De belangrijkste wijzigingen in het W.v.S. die in 2020 zijn doorgevoerd, zijn de volgende:
- Versterking van de rechten van de verdachte
De rechten van de verdachte zijn in verschillende opzichten versterkt. Zo heeft de verdachte nu het recht om een advocaat bij zich te hebben vanaf het eerste verhoor, ook als hij nog niet is aangehouden. Ook is het recht op een eerlijk proces uitgebreid.
- Verbetering van de efficiëntie van de strafvordering
De strafvordering is in verschillende opzichten efficiënter gemaakt. Zo is de termijn voor het indienen van een klacht bij het OM verkort van drie maanden naar één maand. Ook is de mogelijkheid tot verkorting van de voorlopige hechtenis uitgebreid.
- Vernieuwing van het systeem van de strafvordering
Het systeem van de strafvordering is in verschillende opzichten vernieuwd. Zo is het systeem van de strafvervolging gecentraliseerd bij het OM. Ook is het systeem van de strafrechtelijke rechtspraak gemoderniseerd.
Toekomst van het W.v.S.
Er wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe herziening van het W.v.S. Deze herziening moet de strafvordering nog efficiënter en rechtvaardiger maken.