Stikstof en ammoniak zijn twee chemische verbindingen die veel voorkomen in de natuur en in industrieel gebruik.
Stikstof is een kleurloos, reukloos gas dat ongeveer 78% van de aardatmosfeer uitmaakt. Het is een niet-giftig gas dat inert is, wat betekent dat het niet gemakkelijk reageert met andere stoffen. Stikstof is een essentiële voedingsstof voor planten en dieren. Het wordt gebruikt om eiwitten, DNA en andere verbindingen te maken.
Ammoniak is een kleurloze, brandbare vloeistof met een scherpe, irriterende geur. Het is een verbinding van stikstof en waterstof. Ammoniak wordt geproduceerd door de Haber-Bosch-reactie, een industrieel proces waarbij stikstof en waterstof worden gecombineerd bij hoge druk en temperatuur.
Stikstof en ammoniak hebben verschillende eigenschappen:
| Eigenschap | Stikstof | Ammoniak |
|---|---|---|
| Kleur | kleurloos | kleurloos |
| Reuk | reukloos | scherpe, irriterende geur |
| Aggregaattoestand | gas | vloeistof |
| Oplosbaarheid in water | slecht oplosbaar | goed oplosbaar |
| Vlampunt | geen | -33 °C |
| Kokingspunt | -195,8 °C | -33,3 °C |
| Dichter bij lucht | 0,97 g/cm³ | 0,77 g/cm³ |
Stikstof en ammoniak hebben ook verschillende toepassingen:
| Toepassing | Stikstof | Ammoniak |
|---|---|---|
| Voeding | conserveren van voedsel, verpakking van voedsel | meststof, koelmiddel, schoonmaakmiddel |
| Industrie | productie van kunstmest, explosieven, plastics | productie van kunstmest, kunstvezels, plastics |
| Geneeskunde | anesthesie, koelmiddel | medicijn, schoonmaakmiddel |
Stikstof en ammoniak kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Stikstof is niet giftig, maar het kan verstikking veroorzaken als het in hoge concentraties wordt ingeademd. Ammoniak is giftig en kan schade aan de luchtwegen, de ogen en de huid veroorzaken.