Bof, een virale infectie met een onschuldig imago
Wat is bof?
Bof, ook wel bekend als parotitis, is een virale infectie die wordt veroorzaakt door het bofvirus. Deze infectie treft voornamelijk de speekselklieren, met name de glandula parotis, die zich aan de zijkanten van het gezicht bevinden. Bof is een besmettelijke ziekte die meestal voorkomt bij kinderen tussen de 5 en 15 jaar oud, maar ook volwassenen kunnen ermee besmet raken. Het virus verspreidt zich via druppeltjes in de lucht, die vrijkomen bij hoesten of niezen van een geïnfecteerd persoon.
Symptomen van bof
De symptomen van bof zijn vaak mild en lijken in het begin op die van een gewone verkoudheid. Na een incubatietijd van ongeveer 16-18 dagen krijgen patiënten last van koorts, vermoeidheid en spierpijn. Het kenmerkende symptoom van bof is echter de zwelling van de speekselklieren aan één of beide zijden van het gezicht. Deze zwelling kan pijnlijk zijn en zorgt ervoor dat de wangen er bol uitzien. Soms kan de zwelling zich verspreiden naar andere speekselklieren in het lichaam, zoals de glandula submandibularis.
Complicaties en behandeling
In de meeste gevallen verloopt bof zonder ernstige complicaties en herstellen patiënten volledig. Echter, in zeldzame gevallen kunnen er complicaties optreden, zoals ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis), ontsteking van de testikels bij mannelijke patiënten (orchitis) en ontsteking van de eierstokken bij vrouwelijke patiënten (oophoritis). Deze complicaties kunnen leiden tot ernstige pijn en in sommige gevallen tot onvruchtbaarheid.
Op dit moment is er geen specifieke behandeling voor bof. Meestal worden de symptomen bestreden met pijnstillers en ontstekingsremmende medicijnen. Daarnaast is het belangrijk om voldoende rust te nemen en veel vocht te drinken om uitdroging te voorkomen. In ernstige gevallen kunnen ziekenhuisopname en ondersteunende zorg nodig zijn.
Preventie van bof
De meest effectieve manier om bof te voorkomen is door middel van vaccinatie. In Nederland maakt de bofvaccinatie deel uit van het Rijksvaccinatieprogramma. Kinderen worden ingeënt tegen bof, mazelen en rodehond (BMR) op de leeftijd van 14 maanden en nogmaals op de leeftijd van 9 jaar. Volwassenen die niet zijn gevaccineerd en nog geen bof hebben gehad, kunnen ook overwegen om zich te laten vaccineren, vooral als ze in nauw contact komen met kinderen of werken in de gezondheidszorg.
In conclusie is bof een virale infectie die voornamelijk de speekselklieren aantast. Hoewel de meeste gevallen mild verlopen, kunnen er in zeldzame gevallen ernstige complicaties optreden. Vaccinatie blijft de beste preventieve maatregel tegen bof, waardoor de verspreiding van het virus effectief kan worden verminderd.