De Franse schrijver Marcel Proust schreef een beroemde passage over madeleine cakejes in zijn roman “Op zoek naar de verloren tijd”. In deze passage beschrijft Proust hoe hij een madeleine cakeje in thee doopt en een plotselinge herinnering heeft aan zijn kindertijd. Hij herinnert zich zijn grootmoeders huis in Combray, en het gevoel van geluk en veiligheid dat hij daar ervoer.
De passage is als volgt:
“Op een middag, toen ik in Combray was, waar ik voor het eerst in mijn leven een madeleine cakeje in thee doopte, kwam er een vreemde sensatie over me heen, een sensatie die ik niet kon identificeren, maar die toch heel aangenaam was. Ik nam een hap van het cakeje en doopte het opnieuw in de thee. Op dat moment voelde ik dat er iets in me ontwaakte, iets dat al heel lang in mij verborgen was. Het was een herinnering, een herinnering aan iets dat ik al heel lang was vergeten.
Ik probeerde de herinnering te achterhalen, maar ik kon het niet. Ik dronk de thee op en at het cakeje op. Maar de herinnering bleef me achtervolgen. Ik probeerde me te concentreren, maar het was tevergeefs.
Later die dag, toen ik weer aan het thee drinken was, kwam de herinnering terug. Ik doopte een madeleine cakeje in de thee en op dat moment was het alsof ik terug in de tijd werd getransporteerd. Ik was weer een kind, en ik was bij mijn grootmoeder in Combray.
Ik herinnerde me de zachte geur van de madeleine cakejes, de smaak van de thee, en het gevoel van geluk en veiligheid dat ik daar ervoer. Het was alsof ik een deel van mezelf had teruggevonden, een deel dat ik al heel lang kwijt was.
Deze passage is beroemd geworden vanwege zijn beschrijving van de kracht van herinnering. Proust laat zien hoe een kleinigheid, zoals een madeleine cakeje, een hele stroom van herinneringen kan oproepen. Deze herinneringen kunnen zowel aangenaam als pijnlijk zijn, maar ze zijn altijd belangrijk.
De passage heeft ook een symbolische betekenis. De madeleine cakejes staan voor Prousts jeugd en voor de verloren tijd. Ze vertegenwoordigen de onschuld en het geluk van een tijd die nooit meer terugkomt.
De passage van Proust is een van de meest geciteerde passages uit de Franse literatuur. Het is een prachtig voorbeeld van hoe taal kan worden gebruikt om herinneringen en emoties op te roepen.