Op basis van de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 zijn er drie coalities mogelijk die een meerderheid van 76 zetels halen:
- VVD-CDA-D66-GroenLinks
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA-D66-GroenLinks
Deze coalities zijn allemaal haalbaar, maar er zijn wel verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij de formatieonderhandelingen. Zo is de VVD de grootste partij, maar heeft deze partij niet de absolute meerderheid. Om een coalitie te vormen, moet de VVD dus wel samenwerken met andere partijen. De VVD heeft in het verleden samengewerkt met zowel het CDA als D66, dus dit zijn partijen die in principe bereid zouden kunnen zijn om opnieuw samen te werken.
De CDA en D66 hebben ook een goede kans om samen een coalitie te vormen. Beide partijen hebben een vergelijkbaar sociaalliberale ideologie. De ChristenUnie is een christelijk-conservatieve partij, maar heeft in het verleden ook wel samengewerkt met de VVD en het CDA.
De PvdA is een sociaaldemocratische partij, en dus in principe een natuurlijke bondgenoot van GroenLinks. Beide partijen hebben een vergelijkbare ideologie en streven naar een rechtvaardige samenleving. De PvdA heeft in het verleden ook wel samengewerkt met de VVD, maar dit is minder waarschijnlijk dan een samenwerking met GroenLinks.
Uiteindelijk zal het afhangen van de onderhandelingen tussen de partijen welke coalitie tot stand komt. De partijen zullen onder andere rekening moeten houden met hun eigen ideologie, maar ook met de wensen van de kiezers.
Hieronder een overzicht van de mogelijke coalities, met de aantallen zetels die de partijen in de Tweede Kamer hebben behaald:
Coalitie | Partijen | Aantal zetels |
---|---|---|
VVD-CDA-D66-GroenLinks | VVD, CDA, D66, GroenLinks | 76 |
VVD-CDA-D66-ChristenUnie | VVD, CDA, D66, ChristenUnie | 76 |
VVD-PvdA-D66-GroenLinks | VVD, PvdA, D66, GroenLinks | 76 |